Często klienci zwracając sie do nas z zapytaniem o projekt np. Domu, nie są świadomi jakiego projektu potrzebują, ani jak porównać choćby zakres oferowanych usług. Zawsze staramy się by nasi inwestorzy podejmujący decyzję w kwestii zakresu dokumentacji wiedzieli czego się spodziewać po danej dokumentacji a ich wybór był zawsze wyborem świadomym.
Co to jest projekt budowlany?
By odpowiedzieć na te pytania należałoby najpierw przedstawić szerszy kontekst i zasadniczy podział dokumentacji projektowej zatem od początku. W procesie budowalnym wyróżniamy kilka podstawowych opracowań projektowych (oraz wiele bardziej szczegółowych którym tu nie będziemy poświęcać większej uwagi). Wyróżniamy projekt koncepcyjny, projekt budowlany, projekt wykonawczy oraz projekt powykonawczy. Każde z tych opracowań projektowych (przynajmniej w polskim systemie) służą czemu innemu. Kolejność podawania tych opracowań nie jest przypadkowa zasadniczo wzorowo przeprowadzony proces projektowania i budowy powinien przebrnąć przez wszystkie te opracowania projektowe które zasadniczo można nazwać etapami procesu budowy oczywiście uzupełniając o etap samej budowy.
Gdyby określić procentowo ważność poszczególnych dokumentacji wyglądałoby to mniej-więcej tak
(jest to pewne uproszczenie, każdy projekt jest inny a wiec i potrzeby inne)
p. koncpecyjny
ETAP 1 – projekt funkcjonalny i wizualny, zasada działania
p. budowlany
ETAP 2 – projektujemy technologię oraz dostosowujemy projekt do zgodności z przepisami
p. wykonawczy
ETAP 3 – projekt konkretnych rozwiązań z zastosowaniem konkretnych materiałów czy systemów
p. powykonawczy
ETAP 4 – dostosowanie dokumentacji do stanu faktycznego budowy
Projekt Koncepcyjny
Pierwszym, zasadniczym i często najważniejszym etapem projektowym jest projekt koncepcyjny. Czemu ten proces uznajemy za najważniejszy a to dlatego ze to właśnie wtedy ustalamy sposób funkcjonowania obiektu, jego formę/bryłę, wstępnie dobieramy materiały i systemu czy instalacje. Źle przeprowadzony etap/projekt koncepcyjny rzutuje na wszystkie kolejne etapy. Koncepcja to czas na przemyślenia, zmierzenie się z ograniczeniami formalnymi czy lokalizacyjnymi. To właśnie na tym etapie rozważamy różne opcje od lokalizacji budynku na działce, przez układ funkcjonalny po konkretne rozwiązania funkcjonalno–techniczne. Projekt koncepcyjny poza tym iż stanowi wytyczna do właściwego projektu budowlanego to może być też materiał do pozyskania finansowania czy np. wstępnych wycen realizacji. To zwykle na tym etapie wykonujemy wizualizacje projektowanego budynku czy całego zespołu budynków by przekonać inwestora do słuszności przyjętych założeń.
Projekt Budowlany
Na podstawie zaakceptowanego przez inwestora i wstępnie uzgodnionego z projektantami branżowymi projektu koncepcyjnego powstaje projekt budowlany. W polskim prawie budowalnym i kodeksie postepowania administracyjnego projekt budowlany służy przede wszystkim do uzyskania decyzji administracyjnych czyli w większości przypadków pozwolenia na budowę. Projekt ten musi być zgodny z obowiązującym prawem budowlanym, warunkami technicznymi, prawem miejscowym (Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego lub Warunki Zabudowy) oraz innymi ustawami i rozporządzeniami które zależnie od funkcji i lokalizacji mogą wpływać na dany obiekt lub jego funkcjonowanie (np. warunki higieniczno-sanitarne, warunki przeciwpożarowe, warunki bhp, warunki geologiczne, szkody górnicze itp.). Często jest to ostatnie z opracowań projektowych które wykonuje się pod budowę prostych obiektów. Choć formalnie takie opracowanie ma służyć tylko uzyskaniu pozwoleń a nie samej realizacji – to jednak standard jest taki, ze proste obiekty (jak np. większość domów jednorodzinnych) realizuje się właśnie na podstawie projektu budowalnego. Niestety tez często jest to tylko potencjalna oszczędność.
Projekt Wykonawczy / Powykonawczy
Kolejnym etapem projektowym będącym rozwinięciem projektu budowlanego jest projekt wykonawczy na którego to podstawie dopiero powinno się realizować obiekt. O ile projekt budowlany nie musi jednoznacznie określać pewnych materiałów, rozwiązań czy detali o tyle właśnie projekt wykonawczy te elementy musi zawierać. Projekt budowlany pozostawia pewną dowolność wykonawcy w zakresie doboru pewnych elementów czy sposobu ich montażu ( co stanowi zarówno wadę i jak i zaletę tego opracowania), natomiast projekt wykonawczy jednoznacznie określa jak i z czego należy wykonać wszystkie elementy obiektu budowlanego. Właściwie sporządzony projekt wykonawczy powinien w 100% odpowiadać temu co zostaje zrealizowane w procesie budowy. Często projekt wykonawczy jest w pewnym stopniu realizowany równocześnie z procesem budowy – co pozwala na żywo rozwiązywać pewne problemy które mogą wyniknąć w trakcie realizacji.
Jak widomo sama budowa z reguły nie trwa kilka dni a stanowi długotrwały proces, często w trakcie budowy pojawiają się zmiany wynikające czy to z zmiany planów czy pomysłów, warunków lokalizacyjnych czy nawet dostępności materiałów. Takie zmiany mogą być mniej lub bardziej istotne – nie wszystkie zmiany można wprost wprowadzić do realizowanego obiektu ale to (temat na osobny artykuł). Żeby uniknąć pewnej samowoli i wykonać odbiory techniczne obiektów często należy wykonać projekt powykonawczy który ma być zgodny z stanem wykonanym – dlatego właściwie przy dobrym projekcie wykonawczym jest to w zasadzie ta sama dokumentacja techniczna.
Podsumowując wstęp który de facto jest dłuższy od odpowiedzi na pytanie zadane w tytule Projekt budowlany to dokumentacja techniczna obiektu budowlanego sporządzona zgodnie z obowiązującym Prawem Budowlanym i innymi ustawami a służąco do uzyskania odpowiednich decyzji administracyjnych zezwalających na realizacje obiektu.
W celu ułatwienia realizacji prostych obiektów budowlanych na podstawie projektu budowalnego często sporządzamy projekty budowalne zawierający elementy projektu wykonawczego (te najważniejsze ułatwiające realizację). Sam projekt budowlany składa się z wielu elementów – które nie zawsze są tez takie oczywiste to temat na kolejny artykuł.
