Jaki dom jest najbardziej funkcjonalny i przystępny dla jego użytkowników. Jaka forma domu jest najtańsza w budowie a jaka w eksploatacji. Na te i kilka innych pytań postaram się odpowiedzieć w tym artykule.
Projekt domu parterowego czy to dobre rozwiązanie?
Odpowiedzieć można na to pytanie bardzo szybko – dobre, tak samo jak każda inna forma domu. Każdy z typów budynku czy to parterowy czy piętrowy czy z poddaszem ma swoje wady i zalety, nie ma niestety rozwiązania idealnego. Wybierając daną formę domu należy kierować się zdrowym rozsądkiem i zdawać sobie sprawę z zalet i wad każdego rozwiązania.
Parter, piętro poddasze jak to rozumieć?
Idąc od początku o jakich formach domu jednorodzinnego mowa, nie ma tu prawnej definicji – w tym zakresie możemy posługiwać się definicjami kondygnacji nadziemnej i podziemnej oraz słownikiem polskim.
Dom parterowy
Jest to budynek mieszkalny posiadający 1 kondygnację nadziemną. Taki budynek może być przykryty stropodachem (dach płaski) lub dachem skośnym (jedno, dwu lub wielospadowym). W przypadku zastosowania dachu skośnego może pojawić się poddasze – ale wtedy to poddasze nieużytkowe tzn. nie znajdują się tam żadne pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi (może być strych/magazynek itp.).
Dom parterowy z poddaszem
Taki dom posiada już 2 kondygnacje nadziemne – parter oraz poddasze. O ile parter w budynku mieszkalnym powinien mieć wysokość netto min. 2,5m o tyle poddasze może być niższe. Przede wszystkim mając dach skośny posiadamy ścianki kolankowe i różne wysokości na poddaszu (tutaj często poddasze nazywane jest piętrem).
Dom piętrowy
Jak sama nazwa wskazuje taki budynek ma już kilka pięter (kondygnacji). Poza parterem może być ich kilka jak i dodatkowe poddasze. Typowo jednak domy mieszkalne zamykają się w 2-3 kondygnacjach mieszkalnych najczęściej w konfiguracjach: parter+piętro, Parter+piętro+poddasze, piwnica+parter+piętro
Jakie są wady i zalety rożnych form domu?
Żeby porównać każda z form domu pod kątem wad i zalet należy przyjąć wspólne założenia. Dla uproszczenia przyjmuję tutaj dom o powierzchni użytkowej ok. 150m2 bez garażu o analogicznym programie funkcjonalnym (liczba pokoi, łazienek itp.)
Dom parterowy (zalety i wady)
- program funkcjonalny na jednej kondygnacji
- brak schodów
- dostęp do ogrodu z wszystkich pomieszczeń
- przy niewielkich domach prosta i tania konstrukcja
- duża powierzchnia fundamentów i dachu
- duża powierzchnia ścian zewnętrznych
- niezbędna odpowiednio duża działka
- rozbudowana komunikacja pozioma
- mniejsza prywatność (rozdzielenie strefy dziennej i nocnej)
Dom z poddaszem (zalety i wady)
- zwarta bryła (k. eksploatacji)
- mniejsza kubatura do ogrzewania
- łatwość podziału na strefę dzienną i nocną
- prosta konstrukcja (przy nie dużych rozpiętościach)
- schody i dodatkowy strop
- skosy dachu na poddaszu
- zwykle konieczność montażu okien dachowych
- istotne ograniczenia w aranżacji poddasza
Dom piętrowy (zalety i wady)
- zwarta bryła (k. eksploatacji)
- łatwość podziału na strefę dzienną i nocną
- możliwa duża powierzchnia na nie dużej działce
- schody i 2 dodatkowe stropy/stropodach
Doświetlenie i komunikacja w domu parterowym
Im większy dom parterowy tym pojawia się więcej problemów z komunikacją i doświetleniem poszczególnych pomieszczeń. Można powiedzieć, ze typową przypadłością domów parterowych jest łazienka bez okna. Między innymi z takich problemów zrodziła się idea dom w zabudowie atrialnej. Jest to niezwykle ciekawa forma domu jednorodzinnego z wewnętrznym patio/atrium/dziedzińcem, że z pewnością poświęcimy mu osobny artykuł.
Budowa domu na małej działce - jaki projekt domu wybrać?
Mała działka zawsze jest pewnym ograniczeniem w możliwościach zabudowy. Oczywiście możliwe jest zaprojektowanie domu parterowego na małej działce, ale matematyki/powierzchni nie oszukamy. Kluczowy aspekt to zwykle współczynnik powierzchni biologicznie czynnej na działce który należy zachować projektując dom. Dodatkowy aspekt to zbliżanie się do granic działki i tym samym zwykle sąsiadów nie jest efektem pożądanym w żadnym aspekcie.
Czy dom parterowy jest tańszy od piętrowego?
I tak i nie – nie da się wskazać konkretnego punktu granicznego jeśli chodzi o opłacalność danej formy domu. W uproszczeniu można przyjąć iż w większości przypadków o ile sytuacja na działce pozwala dom o powierzchni do około 130-150m2 w wersji parterowej będzie tańszy od domu z poddaszem lub piętrowego o analogicznej powierzchni użytkowej. W momencie gdy powierzchnia naszego domu przekracza 200m2 czy nawet 300m2 wtedy wersja z poddaszem lub piętrowa w większości przypadków będzie tańsza.
Wynika to z kilku kluczowych elementów – t.j wielkości fundamentów, powierzchni dachu, powierzchni ścian zewnętrznych wymagających izolacji, ale także długości instalacji rozprowadzonych w budynku. Z założenia dom parterowy jest najbardziej rozległy to też droga instalacji z jednego końca na drugi koniec domu jest zdecydowanie dłuższa niż idąc w kierunku pionowym w domu z piętrem.
Koszty eksploatacji a forma domu?
Myśląc o kosztach eksploatacji w szczególności myślimy o ogrzewaniu takiego domu. Prowadząc analizy oraz opracowując charakterystyki energetyczne w uproszczeniu można stwierdzić, że im dom jest bardziej zwarty tym jego eksploatacja będzie tańsza. Wniosek z tego taki, że dom piętrowy i z poddaszem będzie tańszy w eksploatacji niż dom parterowy.
Budynki energooszczędne czy pasywne zawsze muszą mieć zwartą budowę. Dzięki lokowaniu pomieszczeń ogrzewanych jedno nad drugim (biorąc pod uwagę że naturalnie ciepło ucieka do góry) mamy tu zyski energetyczne których w budynku parterowym nie uzyskamy. A przede wszystkim przy takiej samej powierzchni użytkowej mamy zdecydowanie mniej ścian i dachu przez które ucieka znaczna cześć ciepła z domu.
Podsumowanie - jaki projekt domu najlepszy?
Kluczem do poznania odpowiedzi jest zadanie sobie kilku kluczowych pytań i przeanalizowanie odpowiedzi z architektem. Pozwoli to określić realne potrzeby i możliwości a tym samym obrać właściwy kierunek działania przy projektowaniu domu marzeń.
- Jak duży dom potrzebuje moja rodzina?
- Jaki mamy budżet na budowę domu?
- Czy moja działka jest odpowiednia dla mojego wymarzonego domu?
- Czy ogranicza mnie w jakiś sposób prawo miejscowe?
- Co jest dla mnie najważniejsze w nowym domu?
Taką rozmowę z doświadczonym architektem najlepiej przeprowadzić już na etapie zakupu działki – pozwoli to lepiej zrozumieć problematykę oraz podjąć właściwe decyzje i kroki.
Planujesz budowę domu?
Nie wiesz od czego zacząć?
zadzwoń lub napisz – przeprowadzę Cię przez cały proces
